Odgajivanje matica bez presađivanja radilačkih larvi
Metode odgajivanja matica bez presađivanja nisu toliko zahtevne kao što je to slučaj kod pojedinih metoda sa presađivanjem larvica. Ove metode ne zahtevaju složena organizaciona rešenja u toku proizvodnje na pčelinjaku. Uglavnom se svode na odabir pčelinjeg (matičnog) društva koje daje larve od kojih će se proizvesti nove matice i društva odgajivača u kojima se hrane prenete larve i proizvode matičnjaci.
Milerov metod odgajivanja matica
Milerov metod odgajivanja matica sastoji se u odabiru dva rekordno jaka pčelinja društva. Iz jednog od njih se obezbeđuje biološki materijal, a u drugom pčelinjem društvu se njeguju larve i održavaju matičnjaci budućih matica. U prvo odabrano društvo se postavlja Milerov okvir. To je prazan okvir u koji se postavljaju 3 do 4 trake od satnih osnova širine 4 do 5 cm i dužine 10 do 15 cm.
Ove viseće trake su jedna od druge udaljene oko 3 do 4 cm (slika 1). Trake su pričvršćene za satonošu okvira. Milerov ram se odnosi do odabranog pčelinjeg društva i postavlja u košnici do poslednjeg rama sa leglom. U košnicu se mogu dodati i dva Milerova rama sa obe strane do poslednjih ramova sa leglom.
U radiličke ćelije voštanih traka koje pčele izgrade, matica položi jaja. Vrlo je važan dobar odabir društva koje daje početni biološki materijal za odgajivanje matica. Odabrano društvo u kome se nalazi matica majka, mora da je vitalno, bez znakova pčelinjih bolesti, produktivno i mirnog temperamenta, jer su one bitna nasljedna osnova za kćerke matice koje se dobijajaju na kraju odgajivačkog procesa. Iz pčelinjeg društva Milerov ram se vadi 6-og dana.
Pčele se četkom pažljivo uklone sa rama i on se prenese u toplu prostoriju (temepratura oko 25°C i relativna vlažnost preko 60%). Milerov ram postavlja se na radni sto i toplim nožem vrši se uklanjanje trutovskog saća koje su pčele nadogradile između traka sa radiličkim saćem. Po obodu traka uklanjaju se naizmenično po dvije radilične larvice, a svaka treća larvica se ostavlja netaknuta.
Kada se na taj način ram pripremi, prenosi se u drugo jako odabrano pčelinje društvo, koje je prethodno obezmatičeno i dodato mu je otvoreno leglo. U ovom društvu se nastavlja proces odgajivanja i u njemu Milerov okvir provede 11 dana. Jedanaestog dana Milerov okvir se vadi iz košnice, pčele zbrišu sa saća i odnosi se u toplu prostoriju. Na radnom stolu se oštrim zagrejanim nožem pojedinačno isijecaju matičnjaci. Oni se dalje prenose u nosaču od stiropora do pčelinjaka gdje se rasporedjuju u pojedinačne nukleuse ili odjeljenja višedjelnih nukleusa.